Evenals bij de klarinet, is bij de saxofoon aan de onderkant van het mondstuk, een enkel stuk riet bevestigd d.m.v. een metalen band (de saxofoon hoort dan ook bij de enkelriet-instrumenten). 
Om geluid uit de saxofoon te krijgen moet je lucht persen tussen het riet en het mondstuk. Hierdoor breng je het riet in trilling en wordt een toon gemaakt. 
Kleppen zorgen ervoor dat de gaten, die in de buis van het instrument zijn geboord, afgesloten kunnen worden. Door het indrukken of loslaten van deze kleppen, kun je op dit instrument verschillende tonen maken. 
Oorspronkelijk bestond de saxofoon-familie uit 14 leden. Tegenwoordig worden er nog maar 7 gemaakt.
Deze 7 zijn, te beginnen met de kleinste: de sopranino, de sopraan, de alt, de tenor, de bariton, de bas, de contrabas. 
Alleen de sopraan, de alt , de tenor en de bariton worden nog op grote schaal gebruikt.
De afbeelding hieronder is van een alt-saxofoon.
De saxofoon wordt veel gebruikt in orkesten, harmonie en fanfare en binnen de jazz- en popmuziek.